Yapay zeka teknolojilerinin hızla gelişmesi, sağlık sektöründe önemli değişikliklere yol açarak bu alanda büyük bir etki yaratmaya devam etmektedir.

Statista’da yayınlanan makaleye göre sağlık sektöründe kullanılan yapay zeka teknolojileri pazarı 11 milyar ABD doları değerinde ve 2030 yılına kadar bu pazarın %37 yıllık bileşik büyüme oranı ile 188 milyar ABD doları olacağı düşünülmektedir. Yapay zeka teknolojilerinin sağlık sektöründeki etkisi, gün geçtikçe daha belirgin hale gelmekte ve bu durum, girişimcilerin ve yatırımcıların sağlık sektörüne yönelik büyük bir ilgi göstermelerine neden olmaktadır. Deloitte açıkladığı verilere göre, 2021 yılından 2022 yılına sağlık teknolojisi şirketlerinin ortalama değerlemesi %67 artış göstermiştir.

Yapay zeka, hastalıkların erken teşhisi, tedavi planlaması ve hasta bakımı gibi birçok alanda önemli katkılarda bulunabilmektedir. Özellikle tıbbi görüntüleme analizlerinde, genetik araştırmalarda ve hasta verilerinin analizinde yapay zeka kullanımı, daha hızlı ve doğru sonuçlar elde etmeyi sağlamaktadır.

Bunun yanı sıra uzaktan tıp (telemedicine) uygulamaları da yapay zeka teknolojileri sayesinde gelişmektedir. Hastaların uzaktan takibi, sağlık profesyonelleriyle sanal konsültasyonlar, hastalıkların takibi gibi uygulamalar, sağlık hizmetlerini daha erişilebilir hale getirerek, hasta memnuniyetini artırmaktadır.

Yapay zeka destekli robotlar, cerrahi operasyonlarda ve hasta bakımında kullanılarak, sağlık personelinin iş yükünü hafifletmekte ve operasyonel süreçleri daha verimli hale getirmektedir. Bu da hem sağlık çalışanlarının hem de hastaların deneyimini olumlu yönde etkilemektedir.

Yapay zeka teknolojilerinin doğru kullanımı zaman içerisinde belirgin bir şekilde daha iyi sonuçlar ortaya koyduğu bir gerçektir. Veri miktarı arttıkça, makine öğrenme algoritmaları daha etkili bir şekilde çalışabilmektedir. Özellikle elektronik sağlık kayıtlarındaki veriler, radyolojik sonuçlardan patolojik bulgulara ve reçetelere kadar geniş bir yelpazede kullanılarak beslenen makine öğrenimi algoritmaları, sağlık çalışanlarına tıbbi tanı süreçlerinde kolaylık ve zaman tasarrufu sağlamaktadır. Sağlık çalışanlarının zamanını etkili ve verimli bir şekilde yönetmesi hayati bir öneme sahiptir, çünkü insan hayatı bu süreçlerin başarıyla yönetilmesine bağlıdır.

IBM’in yazısında belirttiği, Harvard Halk Sağlığı Okulu'na göre, yapay zeka kullanımı teşhis koymak için kullanıldığında tedavi maliyetlerini yarı yarıya azaltmakta ve %40’lık bir iyileşme ile sağlık sonuçları vermektedir. Sonuç olarak, teknolojik uygulamaların sağlık sektörüne entegrasyonu, daha etkili hastalık tespiti, doğru tedavi, geniş kitlelere erişim, hata azaltma ve maliyet düşürme gibi avantajlar sunarak sağlık çalışanlarının zamanını en verimli şekilde kullanmalarına yardımcı olur. 

 

Kronik hastalıklara sahip insanların %50’si ilaçlarını aksatmakta, sadece Avrupa'da yılda 200.000 kişi bu nedenle hayatını kaybetmektedir. 

Yapay Zeka Fabrikası Programı’ndaki girişimlerden biri olan Albert Health, hastalık yolculuğunu ve tedavi yöntemi sürecini dijitalleştirmeyi hedef alan bir kronik hastalık yönetimi platformudur. Bu platform, hastaların ihtiyaçlarını hastalıklarına göre anlamak ve en uygun cevapları bulmak için eğitilmiş bir dil modeli kullanmaktadır. İlaç hatırlatma, sağlık ölçümleri, medikal günlük dokümanları ve doktorla paylaşım imkanı gibi özellikler sunarak hastaların tedavi sürecini kolaylaştırmayı amaçlamaktadır. Ayrıca, kronik hastalıklara özel eğitilen dil modelleri ve bildirimlerle hastalıklarda hassasiyeti olan yerlere odaklanarak hizmet vermektedir.

PubMed’de yayınlanan bir makaleye göre sadece Amerika’da 30 Milyon IBS hastası bulunuyor. Başka bir araştırmaya göre, hastaların yıllık ortalama sağlık harcaması kişi başına 6000 ABD doları civarındadır.

Yapay Zeka Fabrikası Programı’ndaki girişimlerden ENBIOSIS Biotechnology, bağırsak mikrobiyom analizine dayalı kapsamlı bir rapor sağlayıp kişiselleştirilmiş gıda ve pre-probiyotik önerileri veren bir yapay zeka algoritmasıdır. Enbiosis IBS hastalığının klinik olarak kanıtlanmış tek çözümü olarak karşımıza çıkıyor.

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre ABD ve AB'de her yıl hastanede geçen enfeksiyonlarda 6 milyon vaka, 200 bin ölüm ve 15 milyar dolar kayıp yaşanıyor. Uygun el hijyeni ile enfeksiyonların %50 azaltılabilir. 

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre ABD ve AB'de her yıl gıda kaynaklı hastalıklarda 600 milyon vaka, 420 bin ölüm ve 110 milyar dolar kayıp yaşanıyor.  Uygun el hijyeni ile enfeksiyonların %35 azaltılabilir.

Yapay Zeka Fabrikası Programı’ndaki girişimlerden ERG Controls’un ürünü olan YIKA’nın barındırdığı akıllı yaka kartları, sensörler, kamera modülleri ve web platformu ile el hijyeni takibini kesintisiz, müdahale edilebilir hale getiren bir yazılım hizmetidir. El hijyeni eksikliğinin milyarlarca dolar doğrudan maddi kayba yol açan hastane enfeksiyonlarına, gıda ve üretim noktalarında gıda kaynaklı salgınlara ve üründe kontaminasyona yol açıyor, ve ayrıca hastanelerde yüz binlerce insanın hayatına mal oluyor. YIKA ile önemli bir sorunu çözen ERG Controls küresel standarda uygunluk sağlıyor.

Acil görüntüleme, kardiyoloji ve onkoloji gibi alanları içeren toplam pazar hacmi konservatif raporlarda 2027 yılında 5 milyar avro ve 2030 yılında 8 milyar avroya ulaşacağı öngörülüyor. 

Yapay Zeka Fabrikası Programı’ndaki girişimlerden Hevi AI, hStroke ürünüyle acil şartlarında çekilen bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MRG) incelemelerinde inme varlığını yapay zeka ile tespit eden erken uyarı sistemidir. Hevi AI, inme varlığını otomatik olarak yüzde doksan dokuz duyarlılık ile tespit ederek hekime bir dakika içinde uyarı yollayarak hekimlerin teşhisini hızlandırmakta ve hastaların tedavi alma şansını arttırmaktadır.

Ulusal Sağlık Enstitüsüne göre, nadir hastalıklar genellikle bireysel olarak nadir görülen durumlar olsa da sadece Amerika'da toplu olarak 25 ila 30 milyon insanı etkileyebiliyor.

Yapay Zeka Fabrikası Programı’ndaki girişimlerden PhiTech Bioinformatics, RNA ve DNA dizilimleri üzerinden nadir hastalıkları inceleyen bir yapay zeka girişimdir.

Serebral Palsi (SP / CP) gelişmekte olan beyinde intrauterine dönemde veya yaşamın ilk aylarında oluşan lezyon ya da zedelenme sonucu gelişen, yaşla birlikte değişebilen, hareketi kısıtlayıcı kalıcı motor fonksiyon kaybı, postür ve hareket bozukluğudur. Bu hastalarda epilepsi, mental reterdasyon, davranış bozukluğu, yutma sorunları, kas-iskelet bozuklukları gibi ikincil tıbbi sorunlar görülebilir. Görülme sıklığı dünyada  her bin canlı doğumda 1.2-2.5 iken ülkemizde her bin canlı doğumun 2 ile 3’ünde görülebilmektedir. 

Serebral Palsi için erken dönemde tanı konulması hasta yaşam kalitesi ve tedavi başarısı açısından oldukça önemlidir. Yapay Zeka Fabrikası Programı’ndaki girişimlerden Adapha Yapay Zeka, makine öğrenimi ile prematüre bebeklerin ilk 6 aylık hareketlerinin analiz edilerek Serebral Palsi hastalığına gidişinin görüntü işleme ile tespit edilmesi konusunda çalışmaktadır. Mevcut koşullarda, Serebral Palsi tanısı ultrasonografi, MR, EEG çekimleri ve nörolojik muayene ile yapılırken tanı konulması 2 yılı bulmaktadır. Adapha’nın uygulaması ADA ile ise tek bir mobil uygulama üzerinden 6.ayında başarılı şekilde tanı işaretçileri tanımlanabilmektedir.

Yapay Zeka Fabrikası Programı’ndaki girişimlerden aivisiontech tarafından geliştirilen AI4Sports yazılımı, yapay zeka destekli termal görüntü analizi ile sporcuların antrenman öncesi, antrenman sonrası ve farklı antrenman programları sürecindeki termal görüntülerini değerlendirerek, 40 farklı kas grubu üzerinde sakatlık riski tahmini sunan bir çözüm sunmaktadır. Bu pratik ve etkili yaklaşım, sporcuların performansını izleme ve olası riskleri önceden tespit etme konusunda önemli bir araç olarak öne çıkmaktadır.

Sağlık sektöründeki yapay zeka teknolojilerinin güçlenmesi, inovatif uygulamaların sağlık hizmetlerindeki verimliliği ve etkinliği artırma potansiyelini büyük ölçüde yükseltiyor. Bu gelişmeler, sadece hastaların değil, aynı zamanda sağlık profesyonellerinin yaşam kalitesini artırmak adına umut vaat eden bir geleceği beraberinde getiriyor. AI Startup Factory @ İş Bank Group olarak sağlık sektöründe yapay zeka girişimlerini tarayarak onlara yatırım yapmak, yatırım yaptığımız girişimlerinin de büyümesine destek olmak ve sağlıkta inovasyona katkıda bulunmak için çalışmaya devam ediyoruz.